ပှၤသုးဖိလၢအဂံၢ်ဘါဆူၣ်
ဖဲပှၤကၠၢမနံၣ်ဖိ နုာ်လီၤဒုးတၢ်လၢကီၢ်နဲသလဲၢ်အပူၤလၢ ၁၉၄၀ နံၣ်န့ၣ်ၣ်အပူၤလီၤႉ အ၀ဲမ့ၢ် ပှၤအိၣ်ဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ‚ အဲၣ်ဒူၣ်ဖိထၢဖိ‚ အဲၣ်တံၤသကိးဒီးအဲၣ်တၢ်ဖံးတၢ်မၤစ့ၢ်ကီးလီၤႉ ဒံး (ထ) လၢခံကွဲး၀ဲဒ်အံၤၣ်‚ နကအဲၣ်ဒိးမၤသး ဒ်ထိၣ်ကီၤလၤအူးၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်ဒီး ဒံး (ထ) အသးပူၤ နၢ်ဟူ ကစၢ်ယွၤအတၢ်ကိးထီၣ်အီၤလၢ ကထီဒါ ပှၤကၠၢမနံၣ်ဖိလၢ အမၤအၢမၤနးတၢ်လီၤႉ အ၀ဲပာ်ဒူအသးလၢ ကဃုန့ၢ် တၢ်လီၢ်လၢ ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် ကအိၣ်ခူသူၣ်အဂီၢ် ဒီးမၤစၢၤစ့ၢ်ကီး၀ဲ ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲတဖၣ်အဂီၢ်လီၤႉ ပိာ်မုၣ်လၢ အမဲာ်ဆှးသ့ၣ်လီၤႉ ကစၢ်ယွၤစူးကါသူပှၤလၢ ပတဆိကမိၣ်ကမၤတၢ်သ့ဒ်အံၤဒ်နုၤၣ်ၢ်သ့၀ဲလီၤႉ အဒိန့ၣ်‚ ဖဲကစၢ်ယွၤအကလူးလဲၤဆူ စီၤကံးဒဧိၣ် ဒီးစံးယွၤအိၣ်ဒီးနၤၣ်လီၤႉ စီၤကံးဒဧိၣ် လဲၤတီၢ်ဘုကၠူၣ်လၢ နီၢ်စံၢ်စပံးသၣ် အပူၤၣ် ပှၤမံးဒယၣ်ဖိ တဖၣ် ဂုာ်ဆူၣ်ပျီဆူၣ် မၤအၢမၤနးပှၤအံၣ်စရၠာစး့လးဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ (စံၣ်ညီၣ် ၆း၁-၆‚၁၁) ႉ စီၤကံးဒဧိၣ် မ့ၢ်မနၤဒီးၣ်အဒူၣ်ဖိ‚ ပှၤအဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်ဖိၣ်လီၤႉ အန့ၣ်ဒၣ်လဲာ် ယွၤသူအီၤလၢ ကမၤနၢၤကွံာ် ပှၤမံးဒယၣ်ဖိ ပှၤအၢပှၤသီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ (ကွၢ် စံၣ်ညီၣ် ၇) ႉ…
တၢ်ကိးထီၣ်အသီ
သးစၢ်တဖုလၢ အလုၢ်သ့ၣ်ခါပတာ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖုအခိၣ် ခၣ်စ့ၤ ဒီးအပျဲၢ်တဖၣ် မၤသ့ၣ်ဖးဟံၣ်ဒီးနုာ်လီၤ၀ဲဆူ ဟံၣ်တဖၣ်ဒီး သိလ့ၣ်တဖၣ် ဂုာ်န့ၢ်တၢ်လၢကျးဖးဒိၣ်လၢ အဆါပနံၣ်တၢ်ဖိအပူၤၣ်ၣ် အ၀ဲကဲထီၣ် (ျ့သအ ခၠူူနမ) ၣ် အ၀ဲဘၣ်တၢ်ထၢနုာ်အီၤလၢ တၢ်ကးတံၢ်ဃာ်ဃိၣ်အပူၤ လီၤႉ ဖဲအ၀ဲမံမီၢ်တၢ်လၢ တၢ်စၢဃာ်အပူၤ လဲၤခီဖျိဘၣ်၀ဲ တၢ်ဂီၤမူတယုၢ်လၢတၢ်ဒုးနဲၣ် ကဒါက့ၤ အသးသမူအဂ့ၢ်အကျိၤလီၤႉ လၢကစၢ်ခရၠာစးံာ်‚ ဘၣ်တၢ်ပျၤထီအီၤလၢထး ဆူထူၣ်စုညါလိၤၣ် အ၀ဲဒၣ်ရၠာစးၤလီၤ တၢ်လဲၤခီဖျိ ဘၣ်ဃုာ်ဒီး ဃိာ်အစီၤသီ‚ လၢအတဲဘၣ်အါထီၣ်အီၤ တၢ်ဘၣ်ဃးဒီးယ့ၣ့်ှှူးၣ် မ့ၢ်တ့ၢ်၀ဲ တၢ်စးထီၣ် ယတၢ်လဲၤလၢအဘၣ်ဃးဒီး တၢ်နာ်လီၤ’’ႉ ခၣ်စ့ၤ စံး၀ဲဒၣ်လီၤႉ လၢခံကတၢၢ်အ၀ဲဘၣ်တၢ်ပျၢ်လီၤအီၤ ဒီးပာ်အီၤလၢပှၤဃိာ်ပတီၢ်မုၢ်ဖိသၣ်တဖၣ်အကျါလီၤႉ ဖဲန့ၣ် ဘၣ်မၤဆၢမၤနးအီၤခီဖျိအတၢ်နာ်န့ၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ် အ၀ဲကလၢၢ်ဘၣ်၀ဲ တၢ်မုၢ်တၢ်ပၢၤ‚ မ့ၢ်လၢအထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကိးထီၣ်အသီ‚ စံးတဲဘၣ် ပှၤဃိာ်ဖိအါဂၤလၢ အဘၣ်ဃးဒီး ယ့ၣ့်ှှူးအဂ့ၢ်လီၤႉ
လၢအတၢ်ကွဲး ဆူစီၤတံၤမသ့း အပူၤ‚ စီၤပီလူး စံးကတိၤတၢ်ဘၣ်ဃးဒီး ယ့ၣ့်ှှူးအစိကမီၤလၢ အလဲလိာ်က့ၤတၢ်အိၣ်မူ ကစၢ်ယွၤကိးပှၤလၢၣ်ၣ်လီၤႉ သးစီဆှံကမၤစၢၤပှၤ…
ဘၣ်တၢ်စိာ်ပူၤဖျဲး ခီဖျိကလံၤမုၢ်တွၤ
ပှၤစကီးတလဲၣ်ဖိအမၤတၢ်သးခုကစီၣ် အလဲးစၢဒၢၣ်ဒၢး (ဖ) လဲၤတၢ်အခီၣ်ထံးတဘျီဆူ ကီၢ်အ့ဒံၢ်ယၢ် လၢ ၁၈၃၀ နံၣ်အပူၤန့ၣ်‚ အကဘီဟးဂီၤလီၤဘျၢလၢ ကလံၤမုၢ်တွၤအဃိၣ်လီၤႉ အ၀ဲဒီးပှၤလဲၤသကိးတၢ်တနီၤ ဂဲၤပျုၢ်ဂဲၤဆှး တုၤအန့ၢ်တုၤဃီၤဆူ ကီးသယုၢ်ဖိတကီးလီၤႉ ဒီးလၢတၢ်ဆၢကတီၢ် ဖုၣ် ကိာ်ဖိအပူၤ ကဘီဖိတဂၤထံၣ်န့ၢ် ဒၢး (ဖး) အလံာ်စီဆှံလၢ အဟဲလီၤထွံဒီးဟဲတီၣ်ထီၣ်လၢ မဲးကၢၢ်ခိၣ် ဖဲပီၣ်လဲၣ်နံၤန့ၣ်လီၤႉ ဖဲလံာ်စီဆှံန့ၣ် ဃ့ထီထီၣ်က့ၤ၀ဲဒီး ဒၢး (ဖး) ဖးထီၣ် စံးထီၣ်ပ့တၢၤ ၁၀၇ ဆူပှၤကိးဂၤဒဲးလၢ အအိၣ်မူတ့ၢ်၀ဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲသ့ၣ်နၢ်ဟူဒီး အဂံၢ်အဘါဆူၣ်ထီၣ်က့ၤ၀ဲလီၤႉ ကဘီအဂၤတခိၣ် လဲၤတၢ်ဒီးဟးဂီၤ၀ဲၣ်အဃိၣ်လီၤႉ
ထါစံးထီၣ်ပ့တၢၤအယုၢ် ၁၀၇ ကွဲးဖျါထီၣ်၀ဲၣ်လီၤႉ ဒၢး (ဖး) ဒီးအတံၤသကိးကဘီဖိတဖၣ် နၢ်ပၢၢ်၀ဲလၢ တၢ်ကွဲးအသးန့ၣ် ဖျါလီၤဂာ်တမံၤဃီ ဒ်သိးဒီးအ၀ဲသ့ၣ်အတၢ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်အဃိဟံးန့ၢ် ဘၣ် တၢ်မၤမုာ်အသးလၢ တၢ်ကတိၤတဖၣ်လၢအစံး‚ အ၀ဲဒုးကဲထီၣ်တၢ်ဂၢၢ်တပၢၢ်ၢ်အီၤဒီးၣ်ဖဲၣ်လီၤ (စံး ၁၀၇း၂၉-၃၀) ႉ ဒီးဒ်ပှၤအံၣ်စရၠာစး့လးဖိတဖၣ်အသိးၣ်လီၤ (၁၀၇း၃) ႉ
ပထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကွဲးအသး ဖဲစံးထီၣ်ပ့တၢၤ ၁၀၇း၂၈-၃၀…
တၢ်ဒိၣ်ထီၣ်လၢယွၤအဘျုးအဖှိၣ်အပူၤ
ပှၤအဲကလံးဖိပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ခၠါအ့း (ခၠ) စပၢကၠၢၣ် (၁၈၃၄-၁၈၉၂) အိၣ်မူတ့ၢ် တၢ်အိၣ်မူလၢ အပၢတၢ်ခ@ခ@ဆူၣ်ဆူၣ် လၢပှဲၤ၀ဲတဘိယူၢ်ဃီလီၤႉ အ၀ဲကဲထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၠာစးၣ် ဖဲအသးဒိၣ် ၁၉ နံၣ်ၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဆူ ပှၤဂီၢ်မုၢ်ဂီၤပၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲကတဲာ်ကတီၤတၢ်ကွဲး အတၢ်ကစီၣ်လၢ အနီၢ်ကစၢ် ဒၣ်၀ဲ‚ ခဲလၢာ်ပာ်ဖှိၣ်ဒီး ကဲထီၣ် လံာ် ၃၆ က့တူၣ်‚ ဒီးကွဲးတ့ၢ်၀ဲလံာ်ဒုးနၢ်ပၢၢ်လံာ်စီဆှံ အခီပညီအါမးၣ် ညီနုၢ်ဖးလံာ် ၆ ဘ့ၣ်လီၤႉ လၢအတၢ်ကစီၣ်တယုၢ်အပူၤန့ၣ် စပၢကၠၢၣ် စံး၀ဲၣ် မ့ၢ်လၢ အ၀ဲ ဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်ဒဲးဘးအဂုၤအဂၤတဖၣ် အါမးအဃိလီၤႉ တၢ်မၤလၢာ် တၢ်ဆၢကတီၢ် ကလီကလီန့ၣ် အၢသီဒိၣ်မးလီၤႉ မ်ယွၤ ဒုးပူၤဖျဲးပှၤလၢတၢ်အၢတမံၤအံၤန့ၣ်တက့ၢ်ႉ
ခၠါႉ အဲး (ခၠ) စပၢကၠၢၣ် အိၣ်မူလၢတၢ်ဂုၢ်ကျဲးစၢးအပူၤ‚ အခီပညီမ့ၢ်၀ဲ‚ အ၀ဲမၤတၢ် လၢကယဲၢ်တၢ်ဂုာ်မၤခဲလၢာ် (၂ပ့း ၁း၅) ၣ်ဒီး ကစၢ်ယွၤထၢနုာ်ဃး တၢ်သးဆၢန့ၢ်တၢ်ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်တမံၤဃီလၢပပူၤ ဒ်သိးကဒိၣ်ထီၣ်လီၤဂာ်အါထီၣ် ဒီးယ့ၣ့်ှှူး‚ ‘‘မၤတၢ်လၢ…
တၢ်ဒွဲၣ်ဆှိးလၢမ့ၣ်အူ
ဖဲပှၤမၤသံမ့ၣ်အူဖိခံဂၤ လီၤဘှံးလီၤတီၤဒီး ဟံးန့ၢ်ဂီၤတၢ်အီၣ်လၢကျးတဖျၢၣ်‚ ပိာ်မုၣ်လၢ အပာ်လီၤတၢ်အီၣ် သ့ၣ်ညါ ပှၤခံဂၤအံံၤတဘျီဃီၣ်လီၤႉ ဒ်သိး ကပာ်ဖျါထီၣ် အ၀ဲအတၢ်ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သး‚ အ၀ဲကွဲးလီၤတၢ်ကွဲးဖုၣ်ဖိတခါ လၢလံာ်က့ လၢ တၢ်အီၣ်အပရၤအဖီခိၣ်လၢ အမ့ၢ် ‘‘တနံၤအံၤၢ်သု အပရၤလီၤႉ တၢ်ဘျုးဒိၣ်မးလၢ သုမၤစၢၤပှၤဂုၤပှၤဂၤ ခီဖျိ သုဃ့ၢ်သဖှိဆူ မ့ၣ်အူအီၣ်တၢ်အလီၢ်ၣ်ႉႉႉ ဖဲတၢ်ဒွဲၣ်ဆှိးတၢ်လၢ မ့ၣ်အူ ဒီး သုမ့ၢ် ပှၤလၢအမၤပံာ်ကွံာ်တၢ်အံၤလၢ တၢ်သးဒူန့ၣ်လီၤႉ သုမ့ၢ်တၢ်အဒိအတဲာ်တမံၤန့ၣ် တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ’’ႉ
လၢလံာ်စီဆှံအလီၢ်လံၤတက့တူၢ်အပူၤ‚ ပထံၣ်ဘၣ်တၢ်သးဒူ အဒိအတဲာ် တမံၤလၢ ပှၤသးစၢ်သၢဂၤ လၢအမ့ၢ် စီၤ့ှှၤဒရၠာစးးၣ်လီၤႉ လၢတၢ်ကစူၢ်တၢ်အကလုၢ်လၢ တၢ်ကဘါထီၣ်တၢ်ဂီၤ လၢအမ့ၢ် ဘၤဘူၤလိၣ် စီၤပၤအလီၢ်‚ လၢတၢ်သးဒူအပူၤၣ်လီၤႉ တၢ်စံၣ်ညီၣ် တခီမ့ၢ်တၢ်ကကွံာ်လီၤ အ၀ဲသ့ၣ်ဆူ မ့ၣ်အူကဖးအပူၤန့ၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်‚ အ၀ဲသ့ၣ် တဃၣ်ကွံာ်အသး‚ ‘‘ကွၢ်ကွၢ်ၣ် မၤပူၤမၤဖျဲးပှၤဒီးမ့ၣ်အူ ကဲၤအဖၣ်ကပူၤသ့ ဒီးကမၤပူၤမၤဖျဲးပှၤလၢ နစုပူၤလီၤ‚ စီၤပၤဧၢၣ်ဒီးႉႉႉ ပတမၤဘၣ်နကစၢ်အတၢ်ဘၣ်ႉ ဒီးပတဘါဘၣ်နတၢ်ဂီၤထူႉႉႉဘၣ်ႉ’’ (း၁၇-၁၈) ႉ…
ယွၤလၢအမၤမုာ်ထီၣ်က့ၤ ပတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ခဲလၢာ်
ရၠာစးၣ်ဒၣ်မ့နံး (စ) မ့ၢ်သၣ်မံယီၤဖိတဒု ဖဲအကစၢ်လဲၤပာ်တ့ၢ်အီၤလၢ တၢ်ကဟုကယာ် ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိအလီၢ်တခါၣ်လီၤႉ ၀ံၤၣ်လီၤႉ
ပူဖိအ၀ဲန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အက့ၢ်အဂီၤဆံးဆံးဖိတခါလၢၣ်လီၤႉ အ၀ဲကဟု ကယာ်ပှၤ ဖဲပဆူးပဆါဒီး ဘၣ်ဂဲၤပျုၢ်ဂဲၤဆှးကတီၢ် ဒီးအ၀ဲမၤမုာ်ထီၣ်ပှၤလၢ အတၢ် အိၣ်ဒီးပှၤန့ၣ်လီၤႉ လၢ ၂ ကရၠာစးံၣ်သူးအပူၤ‚ ပှၤတၢ်မၢဖိ စီၤပီလူး ကိးပပၢ်ကစၢ်ယွၤလၢ ‘‘ယွၤပကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးခရၠာစးံာ်အပၢ်‚ တၢ်သးကညီၤအပၢ် ဒီးတၢ်မၤမုာ်ခဲလၢာ်အကစၢ်’’ (၁း၃) လီၤႉ ဖဲပသးဟးဂီၤ‚ သးအုးယိာ်ယိာ် မ့တမ့ၢ် တၢ်မၤအၢမၤသီပှၤၣ် လၢတၢ်ကမၤစၢၤပှၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤႉ ဖဲပဃၣ်ပသးဆူအ၀ဲအအိၣ်လၢ တၢ်ထုကဖၣ်ၣ်လီၤႉ
ဘၣ်ဆၣ်‚ အဆၢဖိ ၄ အံၤ တကတၢၢ်ဖဲအံၤဘၣ်ႉ စီၤပီလူး‚ လၢလဲၤခီဖျိဘၣ် တၢ်တူၢ်လၢအနးၣ်လီၤ’’ ပပၢ်ကစၢ်ယွၤ မၤမုာ်ထီၣ်ပှၤ ဒီး ဖဲပလဲၤခီဖိျဘၣ် အ၀ဲအတၢ်မၤမုာ်ထီၣ်ပှၤ၀ံၤ‚ ပ၀ဲစ့ၢ်ကီး ပမၤမုာ်ထီၣ်က့ၤ ပှၤဂုၤပှၤဂၤ သ့၀ဲလီၤႉ
ပပှၤအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤတၢ်လၢအအဲၣ်ပှၤ‚ လၢအတူၢ်သံသးလၢပဂီၢ်အံၤၣ်ဒိၣ်န့ၢ်တၢ်မၤမုာ်ထီၣ်ပှၤ လၢပတၢ်တူၢ်ဘၣ်တၢ်ဒီး လၢတၢ်သးအုး အပူၤ (း၅) န့ၣ် သ့လီၤႉ အ၀ဲမၤစၢၤပှၤ…
လၢတၤသၣ်လီၢ်ပူၤ
ယပၢ်အဲၣ်ဘၣ် ထါသး၀ံၣ်ကစၢ်ယွၤလၢပျၢၤတဖၣ်လီၤႉ လၢအကျါ ထါသး၀ံၣ် ကစၢ်ယွၤလၢ အအဲၣ်ဘၣ်၀ဲတယုၢ်မ့ၢ် ‘လၢတၤသၣ်လီၢ်ပူၤ’ န့ၣ်လီၤႉ ပူၤကွံာ်စှၤနံၣ်ၣ်လီၤႉ ထါသး၀ံၣ်အခိရၠာစးၢး (စ) အဖျၢၣ် မ့ၢ်တၢ်ယိယိဖိလၢ အမ့ၢ်ၣ်ဘၣ်’’ႉ ထါသး၀ံၣ် အ၀ဲန့ၣ် ဟဲစိာ်န့ၢ် တၢ်သးခုဆူ ယပၢ် ဒ်အမၤမုာ်ယၤအသိးန့ၣ်လီၤႉ
ပှၤကွဲးထါသး၀ံၣ်လၢအမ့ၢ် စံၣ်ႉအီးစတ့ၣ်မဲ (လ) (စ) စံးလၢ‚ အ၀ဲကွဲးထါသး၀ံၣ် အံၤ ဖဲ ၁၉၁၂ နံၣ်တၢ်ယီၤထီၣ်သီၣ်လီၤႉ ‘‘ဖဲယဖးလံာ်စီဆှံအဆၢ လၢနံၤအ၀ဲန့ၣ်ၣ်လီၤႉ ယကဲထီၣ်ယဲ ပှၤအုၣ်သးဘရၣ်ဘရၣ်ဘှီၣ်ဘှီၣ် ဆူတၢ်အကတီၢ်လၢ အလီၤကမၢကမၣ် ဒိၣ်ဒိၣ်လၢ နီၢ်မၤရၠာစးံအသးသမူ ဖဲအချံးလီၤအခီၣ်လၢ အကစၢ်အမဲာ်ညါ ဒီးကိးသBတီ ထီၣ် ‘‘ရၠာစးၤဘူနံၤဧၢ (အခီပညီန့ၣ် မ့ၢ် သရၠာစးၣ်ကစၢ်လီၤ) ’’ႉ
ဖဲလံာ်ယိၤဟၣ်အဆၢဒိၣ် ၂၀ အပူၤ ပကထံၣ်ဘၣ်နီၢ်မၤရၠာစးံမၤကဒၤလ့ၣ် ဟီၣ် ဖဲတၢ်လီၢ်လၢအဘူးဒီး ကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးအသွၣ်ခိၣ်လၢ တၢ်စိၣ်တအိၣ်န့ၣ်လီၤႉ ဖဲအံၤ အ၀ဲ ထံၣ်ဘၣ် ပိာ်ခွါတဂၤလၢအသံကွၢ်အီၤလၢ ဘၣ်မနုၤဘၣ်ဟီၣ်၀ဲန့ၣ်လဲၣ်လီၤႉ…
ကွၢ်ယၤ
ပဟးကသုၣ်ကသီဒီဒူၣ်ညါဆူ တၢ်လီၢ်တတီၤလီၤႉ ပလဲၤအိၣ်တမှံၤ ဖဲဟံၣ်ဆံးဖိ တဖျၢၣ် လၢကရၠာစးၢၢ်ဘၣ်ဘၣ်ဖိတတီၤအပူၤလီၤႉ ပလံၤမုၢ်ဖိ ဃ့ၢ်၀းတရၠာစးံးလၢ ကရၠာစးၢၢ်ဖိအပူၤဒီး ကိးထီၣ်၀ဲ‚ ‘‘ဖံဖံကွၢ်လၢအံၤ‚ ယဂဲၤကလံၣ်ဒ်မုၢ်ဃါမုၣ်ဖိန့ၣ်လီၤႉ’’ အတၢ်ဂဲၤကလံၣ် မၤနံၤကမှံထီၣ်ပှၤလီၤႉ အ၀ဲၢ်ခွါဖိတခီကံးထီၣ်အမဲာ်ဒီးစံး ‘‘တမ့ၢ်အဂဲၤကလံၣ်ဘၣ်ႉ မ့ၢ်ဒၣ် အဃ့ၢ်၀့ၤ၀ီၤဧိၤလီၤႉ ဘၣ်ဆၣ် တၢ်အံၤ မၤြပံးြပးတံာ်တာ် ပလံၤမုၢ်ဖိ အတၢ်သးခုတန့ၢ်ဘၣ်ႉ
ထီလၣ်အမုၢ်နံၤအဆိကတၢၢ်တဘျီန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဂဲၤဒီး တၢ် တမုာ်တလၤစ့ၢ်ကီးလီၤႉ ဖဲကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးဒိးကသ့ၣ်ယီၤဖိ ဒီးနုာ်လီၤဆူ ၀့ၢ်ယ့ှူၤ့ှှလ့ၣ် န့ၣ် ပှၤကမျၢၣ်ကိးသBတီထီၣ်‚ ‘‘ဟိၣ်စဲနၣ်‚ ပှၤလၢအဟဲလၢယွၤအမံၤတဂၤအံၤ မ်အဘၣ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤတက့ၢ်’’ န့ၣ်လီၤ (မးသဲ ၂၁း၉) ႉ ပှၤအါဂၤလၢ ကမျၢၢ်အကျါ မုၢ်လၢ်လၢ မ့းရၠာစးှံအၤတဂၤ ကမၤပူၤဖျဲးအ၀ဲသ့ၣ်လၢ ရၠာစးိမ့ၤအစိကမီၤအပူၤလီၤႉ တမုၢ်လၢ်၀ဲ ပှၤအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤတၢ်တဂၤလၢ အကတူၢ်သံသးလၢ အ၀ဲသ့ၣ်အတၢ်ဒဲးဘးအဃိန့ၣ် ဘၣ်ႉ တနွံဃီအတီၢ်ပူၤ တၢ်မၤအသးခံမံၤလၢ ပှၤကမျၢၢ်တဖၣ်အသးပူၤလီၤႉ
မုၢ်နံၤ၀ဲန့ၣ်ပူၤကွံာ်အလီၢ်ခံ‚ ပှၤလုၢ်တၢ်အဒိၣ်တဖၣ် လၢတၢ်သူၣ်ဒိၣ်သးဖျိး သံကွၢ် ကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးခရၠာစးံာ်‚ အမၤတၢ်တဖၣ်အံၤလၢ…
တၢ်ဃ့တၢ်မၤစၢၤ
ဖဲပှၤတဂၤလၢအအိၣ်ဆိးလၢ အလဲး (စ) ကံၣ်ကစၢၢ်ခိၣ် မ့ၣ်အူအီၣ်ကွံာ်အဒဲ‚ ပှၤအံၤ ဘၣ်ဟးထီၣ်ကွံာ် လၢတၢ်တလၢတပှဲၤလၢတၢ်အိၣ်ကဒု ဃုာ်ဒီးတၢ်အီၣ်တဆံးတက့ၢ်‚ လၢတၢ်လီၢ်လၢအခုၣ်ကတၢၢ်လၢ ယူၢ်ႉအဲး (စ) ‚ လၢတၢ်ဂိၢ်အလါ အခုၣ်ကတၢၢ်အကံၢ်သးန့ၣ်လီၤႉ သၢနွံပူၤကွံာ်‚ လၢခံပှၤအံၤ ဒိးန့ၢ်တၢ်မၤပူၤဖျဲးအီၤ ဖဲကဘီယူၤ တဘ့ၣ် ဟဲယူၤ ဖဲအဖီခိၣ်ဒီး ဆှၢလီၤတၢ်ကစီၣ်‚ အ၀ဲဟးထီၣ်ကွံာ်လၢ မူခိၣ်ဖီ ဒီး တၢ်လီၢ်လၢအသူဒီး သပရၤမူၣ် (ျသသအ) န့ၣ်လီၤႉ
ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပ့တၢၤ စီၤဒၤ၀ံး ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဒီး တၢ်အိၣ်သးလၢ အလီၤပျံၤဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်တဖၣ်လီၤႉ အ၀ဲဘၣ် တၢ်လူၤအီၤလၢ စီၤပၤစီၤစီလူး လၢအသးကါ
တၢ်တဂၤ‚ လၢအမ့ၢ်ပှၤလၢအဃုမၤသံအီၤန့ၣ်လီၤႉ လၢတၢ်အံၤအဃိ အ၀ဲဃ့ၢ်ပူၤဖျဲး အသး ဆူကၤသး‚ ဖဲတၢ်လီၢ်လၢအ၀ဲပာ်ပျုၢ်အသး ဒ်သိးကပၢၤဃာ်အသးသမူအဂီၢ် န့ၣ်လီၤ (ကွၢ် ၁ ့ှှမူၤ ၂၁) ႉ လၢတၢ်ဂ့ၢ်ဒ်အံၤတဖၣ်အပူၤ‚ တၢ်လၢအဟဲအိၣ်ထီၣ် မ့ၢ်ထါစံးထီၣ်ပ့တၢၤ ၃၄‚ ဖဲစီၤဒၤ၀ံး ဃ့ထုကဖၣ်တၢ်ဆူ ကစၢ်ယွၤ…
တၢ်မၤကတၢၢ်ကွံာ် တၢ်စၢဃာ်
ဒ့ဘ့းဘၣ်တီၢ်အဆိကတၢၢ်တဘျီ‚ ခီဖျိအပၢ်ဖဲအသးပှဲၤထီၣ်တဆံနွံနံၣ် အနံၤအိၣ်ဖျဲၣ်‚ ဖဲအမၤကၢ်ကွံာ် Bတဲၤဖိတဘ့ၣ်လၢတၢ်တပာ်သူၣ်ပာ်သးအပူၤန့ၣ်လီၤႉ ဒ့ဘ့းတဲဖျါထီၣ်လၢ‚ ‘‘အ၀ဲထူယၤဒီးဒိတီၢ်ယၤလီၤ’’ ‘‘၀ံၤအလီၢ်ခံ‚ အ၀ဲဃ့ကညးယၤလီၤႉ အ၀ဲမ့ၢ်ပှၤတဂၤ လၢအအီလုၣ်ကိသံး‚ ဒီးတၢ်အံၤမ့ၢ်တၢ်စၢဃာ်တမံၤလၢ ယကဘၣ်မၤအဂ့ၤလၢတၢ်ကမၤ ကတၢၢ်ကွံာ်အခဲအံၤန့ၣ်လီၤ’’ႉ
ဘၣ်ဆၣ်‚ တၢ်အံၤမ့ၢ်တၢ်အကတီၢ်လၢ အယံာ်လၢဒ့းဘ့းအဂီၢ်‚ ဆူတၢ်ကတုၤလၢတၢ်အပတီၢ်အံၤန့ၣ်လီၤႉ အါတက့ၢ်‚ ဖဲအ၀ဲမ့ၢ်ခွါလိၣ်ဘိဒီး တုၤအသးအနံၣ်ခံဆံဘျဲၣ်‚ အ၀ဲမ့ၢ်ပှၤလၢအဘၣ်အိၣ်လၢဃိာ်ပူၤ‚ နုာ်လီၤဟးထီၣ်လၢ တၢ်ယါဘျါ တၢ်စဲထီလၢတၢ်မူၤတၢ်ဘှိးအ၀ဲၤလီၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ ဖဲတၢ်အံၤဖျါ လၢအကလၢၢ်ဘၣ်လၢအလီၤဂာ်ဒ်အတၢ်မံမီၢ်တဖၣ် ဟးဂီၤကွံာ်သတူၢ်ကလာ်‚ အ၀ဲထံၣ်န့ၢ်တၢ်မုၢ်လၢ်တခါလၢ ခရၠာစးံာ်မ့ၢ်ကံၢ်သးတၢ်ယါဘျါတမံၤ‚ ခီဖျိတၢ်ရၠာစး့လိာ် ဘၣ်ထွဲတမံၤဃုာ်ဒီးကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးန့ၣ်လီၤႉ
ဒ့ဘ့းတဲဖျါထီၣ်လၢ ‘‘ညီနုၢ်ယတဘၣ်တၢ်မၤပှဲၤယၤလၢတၢ်နီ တမံၤ‚ မ့မ့ၢ် ထဲဒၣ်တၢ်သးဟးဂီၤန့ၣ်လီၤႉ အခဲအံၤ‚ ယဘၣ်တၢ်ဆီၣ်ဖျိးကွံာ်ယၤ လၢတၢ်နဲၣ်ကျဲအဂုၤအဂၤအပူၤန့ၣ်လီၤႉ ဖဲယပၢၢ်ထီၣ်လၢမုၢ်ဂီၤ‚ တၢ်အဆိကတၢၢ်လၢ ယတဲဘၣ်ကစၢ်ယွၤအံၤမ့ၢ်‚ ယအးလီၤယတၢ်မိၣ်န့ၢ်သးလီတဖၣ်ဆူ နစုပူၤန့ၣ်လီၤႉ
ဖဲယဟဲဆူကစၢ်ယွၤအအိၣ်ဃုာ်ဒီးတၢ်မူလၢအလီၤပှီၢ်‚ ဖဲလၢပှၤဂုၤပှၤဂၤ မၤကမၣ်ပှၤဂ့ၤ‚ ပမၤကမၣ်တၢ်လၢပကစၢ်ဒၣ်၀ဲဂ့ၤ‚ ကစၢ်ယွၤဟံးထီၣ်ကွံာ် ပသူၣ်ပသးလၢအလီၤကလဲတဖၣ် ဒီးမၤသီထီၣ်တၢ်အံၤ‚ ‘‘ပှၤတဂၤဂၤမ့ၢ်အိၣ်လၢခရၠာစးံာ် အပူၤဒီး မ့ၢ်အမ့ၢ်တၢ်တ့အသီလီၤႉ တၢ်လီၢ်လံၤတဖၣ် လဲၤပူၤကွံာ်၀ဲ‚ ကွၢ်ကွၢ်တၢ်ခဲလၢာ် ကဲလံလၢအသီလံ’’ (၂ကရၠာစးံၣ်…